Online Markerting Dưới Cách Nhìn Của Một Developer
Một ngày đẹp trời bạn hoàn thành xong một website hoặc là một dịch vụ online nào đó (SaaS) nhưng phân vân không biết làm marketing thế nào. Không lẽ để đó thủ dâm cùng đám bạn (!), nếu sản phẩm tốt thật sự, bạn nên làm cho càng nhiều người biết đến càng tốt.
Đứng dưới tư cách là một người nghèo tuột quần, tôi không muốn nói đến cách dùng tiền đập mặt các ông lớn để ngoi lên. Mặc dù đó cũng là một cách hiệu quả. Ở đây chúng ta sẽ chỉ bàn về những cách marketing có thể xài được ở VN hiện nay (2017) với giá hợp lý cho một startup cở nhỏ.
Đương nhiên rồi, Facebook (FB) tại VN gần như vô đối. Có khoảng hơn 30 triệu users hoạt động hàng tháng và đang tiếp tục tăng là một thị trường tuyệt vời để tiếp cận.
Tuy nhiên, các bạn cần phải lưu ý là FBVN rất xô bồ, có rất nhiều các dịch vụ tăng like, follow ảo. Trong một khoảng thời gian ngắn có thể tăng lên lượng fan đông đảo, tất nhiên, việc có tồn tại nổi qua các đợt càn quét của FB hay không thì là chuyện khác nữa.
Tiếp theo, khách hàng chính của FBVN là các bạn trẻ, dưới 25 tuổi, tỉ lệ họ thật sự quan tâm đến các dịch vụ có tính nghiêm túc giúp ích cho công việc, học tập là rất nhỏ. Trừ khi sản phẩm của bạn là chuyên về giải trí hoặc game.
Một vấn đề nữa cũng làm đau đầu các nhà hoạch định chiến lược của FB đó là việc chuyển traffic fanpage thành traffic website. Thực tế là số người xem quảng cáo và tin đăng trên FB rất nhiều. Nhưng số người thật sự nhấn vào liên kết là rất thấp. Lý do có nhiều, nhưng có thể thấy người dùng khá lười, họ có xu hướng thích ở lại FB hơn. Cách đây vài tháng có 1 thủ thuật "lừa" người dùng xem video để lấy lượt truy cập website bằng cách chèn video đính kèm liên kết. Tuy nhiên, FB đã nhanh chóng fix lỗi này.
Một thực trạng nữa đó là việc chạy ads bằng các thẻ tín dụng "tạm thời". Tôi có nhiều cách để mua một rổ các thẻ Visa Debit có sẵn 50k trong tài khoản. Từ đó chạy ads xả láng cho đến khi FB bảo dừng thì thôi. Còn đòi nợ tôi ư? Không có khả năng!
Tôi đánh giá FB là một kiểu tăng trưởng theo sự kiện. Bạn biết lợi dụng các sự kiện nóng, nhiều người quan tâm thì có thể tăng thêm nhiều traffic. Vậy nên, việc túc trực thường xuyên tại đây là điều không thể tránh khỏi.
Tại FB, các hình ảnh, video, live stream được ưu tiên đưa tới người xem nhanh hơn. Các liên kết ra website bên ngoài sẽ có tỉ lệ người xem thấp hơn một chút. Cái này có thể là bởi vì FB khuyến khích bạn tạo quảng cáo và trả tiền cho hãng.
Ở FB, tính hội nhóm có hiệu quả cao hơn trong marketing vì nó tập hợp một nhóm người có chung sở thích, chung chí hướng hoặc chung địa phương...
Tóm lại, tôi đánh FB là một phương pháp marketing hiệu quả ở mức khá. Tốt cho việc xây dựng thương hiệu, vừa phải cho việc kéo traffic, tuy nhiên mức tin tưởng của người dùng không cao. Ở VN, người ta vẫn coi FB là một trò chơi để giải trí.
Đánh giá mức độ kéo user: Khá
Google Search
Google (GG) là dịch vụ mang lại traffic thụ động rất cao cho website của chúng ta. Không giống như FB, một khi website bạn đã có thứ hạng tại GG thì không cần phải làm gì cả cũng có thể có người xem đều đều. Dĩ nhiên, nếu muốn tăng lên nữa thì phải bỏ tiền để đăng ads.
Thỉnh thoảng, GG sẽ đánh giá lại website của bạn một chút, nếu bạn làm ăn nghiêm túc, nội dung ổn định thì không có gì phải lo lắng, thứ hạng tìm kiếm của bạn vẫn được đảm bảo. Đối GG mà nói thì nội dung gốc là thứ hãng coi trọng nhất.
Các công nghệ như Angular2, React, VueJS... không thích hợp làm SEO dù GG tuyên bố có thể chạy javascript trong bộ index của mình. Các trang tĩnh truyền thống có hạm lượng text cao vẫn được GG ưu thích nhất.
Trao đổi link giữa các website không còn hiệu quả như trước kia. Việc trao đổi liên kết chính là để báo cho GG biết có website mới cần index và tăng thứ hạng gọi là PageRank (đếm số backlink). Tuy nhiên, cách đây mấy năm thì GG đã không còn dùng thuật toán PageRank để xếp hạng. Họ đã áp dụng Machine Learning vào các hệ thống của mình nhằm đánh giá các website chính xác hơn.
GG đánh giá cao các website có giao diện dành cho mobile. Bản thân tôi khi thiết kế web thời điểm 2017 cũng không còn ưu tiên làm các giao diện dành cho desktop nữa. Thay vào đó, các giao diện thích hợp cho các màn hình cở nhỏ lên ngôi.
Đánh giá mức độ kéo user: Cao
Video Marketing
Người VN thích xem những thứ vui vẻ, nên nếu có thể quảng cáo, PR thông qua các channel nổi tiếng thì cũng là một ý tưởng không tồi. Tôi chưa tìm được ướng lượng về thời gian bỏ ra hàng ngày của người Việt trên Youtube, nhưng tôi tin là khá cao.
Các channel nổi tiếng ở VN có số người theo dõi khủng lên đến hàng triệu. Làm các video PR sản phẩm có thể đẩy lượng truy cập lên cao trong một thời gian. Nếu muốn hiệu quả lâu dài thì bạn phải tự lập kênh và tạo nội dung riêng. Dĩ nhiên, độ khó cũng cao hơn rất nhiều.
Tùy sản phẩm và tùy đối tượng khách hàng mà bạn sẽ có cách tiếp cận đối với phương pháp này khác nhau. Tôi biết nhiều cửa hàng bán điện thoại di động sử dụng việc tạo các video review sản phẩm mới để PR. Hiệu quả cao hơn so với cùng mức đầu tư trên FB và GG.
Đánh giá mức độ kéo user: Khá
Đặt Quảng Cáo Trên Website Vietnam
Ở VN, các web lớn đều là về giải trí, báo chí hoặc game. Nếu bạn muốn đặt quảng cáo cho một sản phẩm nghiêm túc thì khá là khó. Báo chính thống có thể ok nhưng nên nhớ họ có nhiều yếu điểm chí mạng như sau:
-
Chi phí đắt đỏ và không linh hoạt. Banner của bạn có bị block hay không, có thật sự được xem hay không thì không ai biết nhưng họ sẽ thu phí theo tuần, theo tháng.
-
Hệ thống tracking kém cỏi và nghèo nàn. Tôi gần như không tin tưởng vào số liệu họ báo cáo.
Ở VN cũng có nhiều hệ thống mạng quảng cáo hoạt động ngoi ngóp. Nói thật thì họ có khách hàng cũng bởi vì khách hàng không có sự lựa chọn nào tốt hơn.
Các bài viết PR sẽ có hiệu quả tốt, vì người dân VN rất thích đọc báo, dù là quảng cáo vẫn có hiệu quả nhất định.
Đánh giá mức độ kéo user: Trung bình
Diễn Đàn
Tham gia các diễn đàn là cách làm khá cổ điển, nhưng nó lại cực kỳ hiệu quả trong gian đoạn đầu. Nếu bạn muốn tăng user từ 1 lên 1000 thì cách này rất tốt.
Hầu hết các diễn đàn sẽ để link của bạn là nofollow, nhưng chuyện đó không quan trọng. Người xem họ sẽ vào web nếu thấy bài giới thiệu của bạn đủ ấn tượng với họ. Bài viết của bạn sẽ tồn tại lâu dài và được GG index. Đó cũng là cái hay của các bài viết PR diễn đàn so với FB.
Điểm cần lưu ý khi viết bài tại các diễn đàn đó là bạn phải tham gia đủ lâu, đủ hiểu được các thành viên trong đó có văn hóa như thế nào. Nếu chỉ đăng ký, viết bài xong rồi out thì đảm bảo hiệu quả rất thấp, tệ hơn nữa là bị xóa bài. Không cần liên tục như FB, nhưng bạn cũng phải giữ một kết nối nhất định.
Đánh giá mức độ kéo user: Khá
Email Marketing
Nói thật, quảng cáo qua email ở VN không hiệu quả lắm. Tỉ lệ đọc là cực thấp chứ chưa nói đến click hay không.
Người VN ít có thói quen check mail thường xuyên. Nhiều người lập email cũng chỉ để tạo tài khoản Facebook hoặc Youtube. Vậy nên ai spam thì cứ spam, ta không thèm check thì làm gì nhau. Không phiền!
Đánh giá mức độ kéo user: Thấp
Tin nhắn Điện thoại
Đừng sử dụng nếu không muốn bị ghét :))
Hình thức Offline
Bạn có thể tổ chức các buổi gặp mặt nhỏ trong quán cafe, các hội thảo giới thiệu sản phẩm ở các trường đại học... Nói chung hình thức này cũng không lôi kéo được nhiều user lắm. Nhưng đôi khi cũng cần thiết trong giai đoạn mới bắt đầu, ít còn hơn không có gì.
Sài Gòn nóng quanh năm nhưng tôi luôn có cảm tưởng các bạn trẻ của chúng ta luôn thiếu áo mặc. Ở đâu mà có tặng áo thì chỗ đó thể nào cũng đông. Lời khuyên: Hãy tặng áo thun cho mọi người, chẳng ai từ chối đâu!
Đánh giá mức độ kéo user: Thấp
Affiliate
Thời điểm 2012, DigitalOcean là một công ty dịch vụ đám mây mới toanh và chưa có ai tin tưởng. Thế là công ty này mở một chiến dịch, cứ ai mời được 1 người tham gia sử dụng ít nhất $10 dịch vụ công ty sẽ được thưởng $25. Chiến dịch này có thể nói là rất tự tin. Vì phải đảm bảo người được mời xài dịch vụ ít nhất 3 tháng (với gói thấp nhất). Khả năng fail không phải là không có, nếu làm lỏng lẻo có thể gây hại. Tuy vậy công ty đã thành công rực rỡ khi chỉ trong vòng 1 năm trở thành nhà cung cấp dịch vụ máy chủ ảo được ưu chuộng hàng đầu trong giới công nghệ thế giới.
Các chương trình đại lý được áp dụng hợp lý sẽ mang lại lợi ích lâu dài, kích thích tiêu dùng và gắn bó với dịch vụ công ty.
Đánh giá mức độ kéo user: Cao
Tổng Kết
Ngày xưa, lúc tôi mới học làm web thì chưa có FB, số phương pháp marketing ít tới đáng thương. Nghĩ lại không biết làm sao mà có người vào web mình nữa.
Đến bây giờ nhìn thì có vẻ nhiều, nhưng ngẫm kỹ lại cũng chỉ hơn có 1 cách. Trong khi đó cạnh tranh lại khốc liệt hơn. Móa, thời nào cũng có cái eo cả. Tóm lại, nếu bản thân mình đủ tốt, đủ kiễn nhẫn thì không sợ không vươn mình nổi. Còn đi bao xa thì tùy thuộc vào cái chất của mỗi người rồi.